- Miloš Forman to najprawdopodobniej najpopularniejszy i najważniejszy czeski scenarzysta i reżyser, jeden z czołowych przedstawicieli pokolenia twórców czechosłowackiej Nowej Fali, który pod koniec lat 60. wyemigrował do USA i przede wszystkim tam kręcił swoje filmy. Jego dzieła weszły w poczet klasyki uznawanej na całym świecie a on sam stał się szanowanym twórcą. Jego odejście w 2018 roku to wielka strata dla całego świata kinematografii – podkreśla Martin Novosad, dyrektor programowy festiwalu ze strony czeskiej. - Zdecydowaliśmy się jednak ten smutny fakt przekuć w wyzwanie i przygotowaliśmy dla wszystkich widzów „Kina na granicy” kompleksową retrospektywę tego wyjątkowego twórcy. Zaprosiliśmy znakomitych gości, potomków reżysera i bliskich współpracowników. Powodów naszej decyzji było oczywiście więcej – m.in. wierzyliśmy przy poprzednich edycjach naszego przeglądu, że uda nam się jeszcze Miloša Formana ściągnąć do Cieszyna. Dziś wprawdzie już to nie jest realne, ale retrospektywa stanowiąca hołd dla dzieła mistrza znalazła w programie naszej imprezy zasłużone miejsce.

Miloš Forman był czołowym przedstawicielem czechosłowackiej Nowej Fali, odznaczonym czeskim Medalem Za zasługi. Światowy rozgłos zdobył w latach 60-tych dzięki filmowi Miłość blondynki. W 1968 roku na zaproszenie Paramount Pictures wyjechał do Stanów Zjednoczonych, by nakręcić film Odlot. Stłumienie Praskiej Wiosny spowodowało, że Forman pozostał na stałe w Stanach Zjednoczonych i tam kontynuował karierę.

Jego najsłynniejszymi filmami są nagrodzone Oscarami i Złotymi Globami Lot nad kukułczym gniazdem i Amadeusz. Jest również autorem filmowej adaptacji kultowego musicalu Hair oraz biografii twórcy magazynu pornograficznego Larry’ego Flynta „Hustler” oraz amerykańskiego komika Andy’ego Kaufmana Człowiek z księżyca. Ostatnim filmem Formana były nakręcone w 2006 roku Duchy Goi.

Oprócz najbardziej znanych filmów reżysera, na najbliższej edycji Kina na Granicy pokażemy też jego debiut z 1963 roku Konkurs, filmy Czarny Piotruś, Pali się moja panno, współreżyserowaną przez Formana filmową impresję z olimpiady w Monachium Wizje ośmiu, Ragtime na podstawie powieści E.L. Doctorowa, adaptację Niebezpiecznych związków – Valmont oraz dwa dokumenty o reżyserze: Miloš Forman: Co cię nie zabije… Miloslava Šmídmajera i Forman vs. Forman Heleny Třeštíkovej i Jakuba Hejny.

Retrospektywie Miloša Forman towarzyszyć będzie także wystawa plakatów do jego filmów.

[Aleksandra Różdżyńska]