Projekt NaFilM – Narodowe Filmowe Muzeum narodził się w 2015 roku z inicjatywy studentów Katedry Filmu Uniwersytetu Karola. Poza placówkami poświęconymi konkretnym twórcom (Muzeum Karela Zemana w Pradze czy stałej ekspozycji Sień Lipskich w Pelhřimovie) w Czechach nie istniało dotąd żadne muzeum filmu. Dzięki internetowej zbiórce i poparciu wielu znanych filmowców, m.in. Jiříego Menzla, Jana Svěráka i Jana Hřebejka udało się otworzyć wystawę czasową w praskim Muzeum Montanelli, którą młodzi kuratorzy nazywali „trailerem przyszłego muzeum”. Ekspozycja cieszyła się ogromną popularnością zarówno wśród czeskich kinomanów jak i turystów – od czerwca do października odwiedziło ją ponad 6500 osób. To zadecydowano o otwarciu drugiej wystawy, zatytułowanej „W ruchu” („V pohybu”), która mieści się w Pałacu Chicago przy al. Národní třída 32. Pomysłodawcy wciąż szukają miejsca na stałą ekspozycję, ale dzięki niesłabnącemu zainteresowaniu odwiedzających, dotychczasowa wystawa została przedłużona do końca marca 2018 roku.

Wystawa Na FilM nie jest chronologicznym przeglądem osiągnięć czeskiej kinematografii. Koncentruje się na trzech kluczowych tematach, połączonych motywem ruchu. Pierwsza część przybliża kino atrakcji i prekursorskie wynalazki, które umożliwiły rozwój X muzy. Dzięki okularom VR można doświadczyć m.in. seansu w warunkach symulujących słynne Hale’s Tours. W początkach kina były to projekcje odbywające się w wagonie kolejowym, w którym na ekranie wyświetlano obrazy nakręcone z okna jadącego pociągu. Twórcy wystawy pokazują, że współczesne koncepcje wirtualnej rzeczywistości opierają się na podobnych pomysłach, jakie mieli już pionierzy kinematografii. Kolejną część poświęcono światu fantazji międzywojennej awangardy, a ostatnią – technikom filmowej animacji. Interaktywne instalacje zachęcają, aby samemu wypróbować różne wynalazki: stać się kinooperatorem laterny magiki lub stworzyć własną animację poklatkową. W muzeum odbywają się też warsztaty dla dzieci i prelekcje, ponadto można zakupić oryginalne filmowe pamiątki. 

Informacje dotyczące biletów i godzin otwarcia znajdują się na stronie: www.nafilm.org.

Mikołaj Góralik