W 2021 roku mija 30 lat od powstania Grupy Wyszehradzkiej - zrzeszenia czterech państw Europy Środkowej – Polski, Czech, Słowacji i Węgier, którego celem było pogłębianie współpracy. Państwa te miały zbieżne cele polityki zagranicznej i podobne możliwości jej realizacji, czym różniły się od pozostałych państw byłego bloku komunistycznego. Łączą je także historia, kultura i wartości. Termin Grupa Wyszehradzka powstał po spotkaniu prezydentów Lecha Wałęsy i Václava Havla oraz premiera József Antall na zamku w węgierskim mieście Wyszehrad. W tym roku upływa także ponad dwadzieścia lat od utworzenia Międzynarodowego Funduszu Wyszehradzkiego.
Jubileusz uczcimy projektem prezentującym kinematografię i literaturę regionu. Cykl ten nazwaliśmy Wyszehradzkie Komety. - Kino na Granicy w 2021 roku chce być częścią świata, Europy, tradycji Wyszehradu. Z perspektywy kinematografii to otwarcie od lat jest faktem, a właśnie w Cieszynie tę współpracę międzynarodową widać najlepiej. Lubimy się, współpracujemy ze sobą, mamy wielkie i małe plany. A zatem polska część tegorocznej edycji Kina na Granicy będzie wpisywała rodzime kino w bogaty i urozmaicony europejski pejzaż – poprzez dobór filmów prezentowanych w sekcjach, ale także charakter retrospektyw – podkreśla Łukasz Maciejewski, dyrektor programowy po stronie polskiej. - Andrzej Żuławski, bohater retrospektywy reżyserskiej, przez lata pracował we Francji, gdzie zyskał status artysty kultowego, a jego śladem podążają dzisiaj autorzy filmów z sekcji „nowe polskie filmy”, prezentujący swoje filmy na najważniejszych międzynarodowych festiwalach. Kino polskie nie ma już kompleksów. Jest częścią wielkiej filmowej rodziny – artystów, widzów i środowiska filmowego. Wszyscy spotkamy się w Cieszynie.
W cyklu Wyszechradzkie Komety pokazane zostaną między innymi filmy Szarlatan Agnieszki Holland (2020), Ułaskawienie Jana Jakuba Kolskiego (2018), Pokot (2017) Agnieszki Holland i Kasi Adamik, Czerwony kapitan Michala Kollara (2016), Ja, Olga Hepnarová Tomáša Weinreba i Petra Kazdy (2016), Czerwony pająk Marcina Koszałki (2015), Wino truskawkowe Dariusza Jabłońskiego (2008), Obsługiwałem angielskiego króla Jiříego Menzla (2016), Niepochowany Márty Mészáros (2004) i Zabić Sekala Vladimíra Michálka (1998).
- W tym cyklu skupimy się na wspólnej przestrzeni Grupy Wyszehradzkiej, która stworzyła platformę dla systematycznej współpracy kulturalnej w postaci koprodukcyjnych projektów filmowych, wykorzystywanej z powodzeniem już krótko po jej powstaniu. Cykl Wyszehradzkie Komety zaprezentuje w Cieszynie wybór najważniejszych filmów czeskich, polskich, słowackich i węgierskich, które nie powstałyby bez wzajemnej współpracy państw Czwórki Wyszehradzkiej – dodaje Martin Novosad, dyrektor programowy Kina na Granicy po stronie czeskiej.
Cyklowi pokazów filmowych towarzyszyć będzie program spotkań literackich, organizowany pod hasłem Wyszehrad non-fiction. Podczas pięciu paneli dyskusyjnych literaci, dziennikarze i analitycy z Polski, Czech, Słowacji i Węgier poruszą tematy reportażu, także biograficznego i historycznego, powieści dokumentalnej oraz perspektywy Bałkanów i krajów Partnerstwa Wschodniego (Białorusi, Ukrainy, Mołdawii, Kaukazu), a także Afryki, Afganistanu, Bliskiego i Dalekiego Wschodu. Program zakończy debata gwiazd reportażu „Co reporterowi wolno, a czego nie wolno?”.