Marcel Łoziński, Polska, 1991
Kim jesteś? – pyta nauczycielka wychowanków, którzy po latach spotykają się na zjeździe klasowym. I to pytanie jest dla tego filmu kluczowe. Dorosłym ludziom, którzy w większości są już rodzicami, niełatwo na nie odpowiedzieć. Ktoś mieszka w Izraelu, ktoś we Francji, ktoś inny w Kanadzie. Ale wszyscy pochodzą z Polski, z której wyjechali, kiedy zaczął się antysemicki koszmar w drugiej połowie lat 60. Bo każdy z nich jest w jakimś stopniu Żydem. Ale czy rzeczywiście? – Ja mówiłem, że mama i tata są Żydzi, ale ja nie jestem – opowiada jeden z bohaterów. Kobieta oznajmia z kolei: Mieszkam w Danii, mówię po duńsku, w Danii czuję się w domu. Ale nie jestem przecież Dunką, Żydówką też nie, ani Polką. Kim więc jestem? Dokument Łozińskiego pokazuje, jak skomplikowane jest określenie własnej tożsamości i jak wiele czynników na nią wpływa. Te zróżnicowane biograficzne historie są jednocześnie dowodem na to, że o historii można rozmawiać bez histerii i bez skakania sobie do gardeł.
Artur Zaborski
