Aktualności

Zobacz wszystkie
Retrospektywa Jana Hřebejka 11 stycznia 2018

Retrospektywa Jana Hřebejka

Laureat trzech Czeskich Lwów za najlepszą reżyserię, autor nominowanego do Oscara filmu „Musimy sobie pomagać” będzie gościem przeglądu. Przybliżamy jego twórczą sylwetkę.

Hřebejk swoją przygodę z filmem rozpoczął od studiów na wydziale scenariopisarstwa i dramaturgii praskiej FAMU w latach 1987-1991. Poznał tam m.in. Petra Zelenkę, autora scenariuszy do jego szkolnych etiud: „Wszystko co chcielibyście wiedzieć o seksie, ale boicie się przeżyć”, czy „L.P. 1948”. W pełnym metrażu Hřebejk zadebiutował w 1993 roku filmem „Bigbeatowe lato”. Scenariusz, którego współautorem był Petr Jarchovský, powstał na podstawie książki „Jak zatopić Australię” Petra Šabacha. Do prozy tego popularnego w Czechach prozaika (jego zbiory opowiadań przetłumaczone są także na język polski), dzięki tzw. „knajpianym opowieściom” nazywanego niekiedy następcą Bohumila Hrabala, twórczy tandem Hřebejk-Jarchovský powracał jeszcze w filmach „Pod jednym dachem” i „Pupendo”. Zmarłemu w 2017 roku pisarzowi zadedykowali także swoją najnowszą trylogię – „Zahradnictví”.

W latach 90. Hřebejka obok innych debiutantów Zelenki, Davida Ondříčka, Sašy Gedeona, zaczęto porównywać do twórców czechosłowackiej nowej fali z lat 60. Szybko jednak okazało się, że nie powstał żaden spójny nurt i każdy z filmowców poszedł inną drogą. Największy sukces na arenie międzynarodowej niewątpliwie osiągnął Hřebejk, gdy w 2001 roku jego tragikomedia „Musimy sobie pomagać” znalazła się wśród tytułów nominowanych do Oscara w kategorii najlepszy film nieanglojęzyczny. Reżyserowi w niezwykle wyważony sposób udało się połączyć tragizm II wojny światowej z komizmem sytuacyjnym i śmiesznymi, choć niezwykle niebezpiecznymi perypetiami spotykającymi głównych bohaterów. Wpływ historycznych wydarzeń na losy indywidualnych bohaterów to powracający motyw w wielu jego filmach (m.in. „Pod jednym dachem”, „Nauczycielka”).

Czeski reżyser nie waha się eksperymentować z różnymi gatunkami filmowymi, najlepszym przykładem jest trylogia „Zahradnictví”, której każda część utrzymana została w innej konwencji gatunkowej. Ten ambitny autorski projekt, będący zwieńczeniem dotychczasowej współpracy z Petrem Jarchovskim, będzie można obejrzeć w Cieszynie wraz z innymi dziełami z bogatej filmografii Hřebejka.

Mikołaj Góralik

Powrót

Organizatorzy

Współorganizatorzy

Sponsor główny