Agnieszka Holland, Polska, Francja, Niemcy, 1990
Najciemniej jest pod latarnią. To powiedzenie nieźle podsumowuje opartą na faktach historię Salomona, młodego Żyda, który w trakcie II wojny światowej w wyniku zbiegu okoliczności znajduje schronienie w szeregach nazistowskiej armii. Z czasem zostaje wysłany do elitarnej szkoły Hitlerjugend, gdzie uczy się m.in. tego, jak bez błędu rozpoznać Żyda. Ironia losu sprawia ponadto, że wdaje się w romans z pewną piękną fanatyczką; na przeszkodzie rozwojowi ich związku stoi jednak fakt, że bohater nie może pokazać jej swojego obrzezanego penisa. Europa Europa jest filmem nad wyraz lekkim, mającym wiele cech wspólnych z powieściami pikarejskimi. Scenografię do niego przygotował Allan Starski. Agnieszka Holland, która zrealizowała z nim także Plac Waszyngtona, bardzo dobrze wypowiadała się o jego pracy: Starski zawsze starał się, żeby scenografia nie tylko ładnie wyglądała, ale też pomagała aktorom odnaleźć się, a filmowi nadawała dodatkowy smak i sens.
Piotr Mirski
